Met vallen en opstaan zaaien en uitplanten

Als je tuiniert leer je steeds weer opnieuw. Vorig jaar had ik veel gezaaid maar kwam veel niet op. Dit jaar probeerde ik opnieuw dezelfde zaadjes te zaaien maar onder verschillende omstandigheden. De bakken waarin de zaden het eerste jaar gezaaid waren stonden op het noord-oosten voor het raam. Dit jaar herhaalde ik dezelfde locatie maar de zaden die niet opkwamen zette ik vervolgens voor het raam op het zuiden. Nu kwam een deel van de zaden wel op. Heel logisch want sommige zaden ontkiemen goed onder koele omstandigheden, terwijl andere juist veel warmte en licht nodig hebben. Ik had alleen niet verwacht dat dit binnenshuis ook zoveel invloed zou hebben.

Mijn ervaring:

  • Tomaten: ontkiemen prima onder koele omstandigheden. Ik heb de zaadjes niet te diep gezaaid, maar wel met wat grit erover heen. Uiteindelijk had ik 27 tomatenplantjes van 3 varianten (Green Zebra, Bartelly en Money Maker). Helaas zijn de Money Maker plantjes alsnog bijna gesneuveld omdat ik ze bij het afharden teveel in de zon had gezet. Geen enkele Bartelly of Green Zebra heeft hier last van gehad, maar alle Money Maker plantjes zijn gaan hangen en kregen gele blaadjes. Intussen heb ik een tomatentunnel dus het afharden wordt in de tunnel voortgezet met lichte schaduw en weinig wind.
  • Sla: idem dito. Lastig om de tere plantjes uit te planten in de grond, de blaadjes gingen meteen slap hangen. Nu, 2 weken na het uitplanten zie ik ineens kleine slaplantjes ontstaan. Dit deed me meteen aan mijn schoonvader denken die bij het uitplanten van de slaplantjes altijd alle blaadjes van de plant trok. Hij oogstte altijd mooie volle kroppen sla.
  • Agastache (dropplant): 2 jaar achtereenvolgend gezaaid, eerst onder koele, daarna onder warme omstandigheden Er kwam niets op. Was het zaad soms te oud?
  • Bloemkool: zaaien is echt heel makkelijk. Ik had de pot voor de vensterbank gezet, zonder glas erover. Zaad kwam snel op en de plantjes groeien als.. o ja, als kool..
  • Lavendel: vorig jaar en dit jaar opnieuw onder koele omstandigheden gezaaid zonder resultaat. Uiteindelijk op het zuiden op de vensterbank en nu toch 2 lavendelplantjes. Even afwachten of er nog meer komt..
  • Idem voor Vlijtig Liesje
  • Ook de paprika en peperplantjes hadden moeite om op de grond te ontkiemen. Op de vensterbank op het zuiden ging het een stuk beter.
  • Meloen: je zou denken dat deze beter ontkiemen onder warme omstandigheden, maar dit ging op de grond eigenlijk best goed.
  • Dit jaar heb ik voor het eerst direct in de volle grond gezaaid. Pluksla, rucola, radijs, peulen en capucijners zijn fantastisch opgekomen. Ik had verder bieslook, lente-uitjes, wortel, peterselie en zaai-uien in de volle grond gezaaid, maar dit is tot nu toe nog niet opgekomen. Moet ik meer geduld hebben, is het zaad te oud? Ik wil nog even binnenshuis proberen, bijvoorbeeld op keukenpapier, om te kijken of het zaad voldoende kiemkracht heeft. Van peterselie en wortel weet ik dat dit sowieso wat langer kan duren..

Samenvattend: ook binnenshuis zijn de omstandigheden van groot belang voor het ontkiemen van de zaadjes. Sommige zaadjes hebben koele omstandigheden nodig, andere moeten echt op het zuiden op de vensterbank om te ontkiemen.

De moestuin

Vorig jaar was ik voorzichtig begonnen met de moestuin, maar inmiddels is de moestuin met flink wat verhoogde bakken uitgebreid. We hebben klei als grondsoort en de grond kan best moeilijk te bewerken zijn. Daarom hadden we in de afgelopen jaren gras met klaver ingezaaid. Ik heb dat niet weggehaald maar hier overheen heb ik een laag houtsnippers gestort met vervolgens een laag compost. Ik had dit vorig jaar ook zo in mijn experiment-tuintje gedaan en de grond had na één jaar een verrassend losse structuur. Op het moment dat ik dan iets inzaai of een plantje in de grond poot, bewerk ik de grond licht voor. Ik steek een spade her en der in de grond om de graslaag met daaronder de klei wat losser te maken en hark eventuele grove takjes en houtsnippers weg van de zaai- of pootlocatie. That’s it. Dus geen frees, maar een soort van eigen no-dig methode. Ik ben benieuwd naar de resultaten.

Ik heb veel gezaaid en ook wat gekregen van mijn buurvrouw dus ik ben best trots op wat er inmiddels in de grond zit: uitjes, bieslook, bosui, aardappelen, witte en rode kool, rucola, pluksla, wortel, verschillende soorten bonen, radijs en een behoorlijk aantal aardbeiplantjes. Op de vensterbank staat dan nog een aanzienlijk aantal aan tomatenplantjes, peperplantjes, meloen en bloemkool. Ik hoop dat ik de komende maand nog meer kan zaaien, waaronder komkommer, augurk en zonnebloemen.

Overigens had ik vorig jaar tussen de bakken houtsnipper-paden, maar dat is mijns inziens best bewerkelijk. Er groeien veel paardenbloemen en distels op, die lastig te verwijderen zijn. Ik behoud nu gewoon het gras, dat ik af en toe maai. Ik geloof dat dat voor mij een beter alternatief is. Alleen in de herfst en in de winter is dat minder goed beloopbaar, maar dat neem ik dan op de koop toe..

Kuikentjes

Ja, we hebben heuse echte kuikentjes, 2 amrockkuikens en 2 zijdehoentjes, allemaal krielkipjes. Ze zijn inmiddels 6 weken oud en moeten nog even ’s avonds binnenblijven, wat zo langzamerhand wel een opgave begint te worden, maar over 3 weken mogen ze permanent naar buiten.

Helaas kwam net in deze periode ook het nieuwsbericht dat eieren van hobbykippen niet gegeten kunnen worden wegens de veel te hoge pfas-waarden. Een behoorlijke domper op de pret. Desondanks genieten we er van. Hond vindt het wel erg moeilijk om deze smakelijke hapjes vlak voor zijn neus te zien lopen…

Een nieuw jaar, nieuwe kansen

2024 was een rampzalig jaar vanwege de slakken. Nu was dat voor ons niet zo erg, want 2024 was voor ons vooral een jaar van experimenten. Dus wat hebben we bereikt in dat jaar?

We hadden een start gemaakt met de beplanting van de vijver. In de vijver vooral krabbescheer, pijlkruid en waterlelies, rondom de vijver kattenstaart, valeriaan, irissen en nog een aantal bodembedekkers zoals mazus en ajuga reptans. Deels met behulp van het Vijverboek van Ada Hofman en de foto’s van planten als ontwerp gepropt in Excel. Het idee was dit:

Dit jaar heb ik heel veel astilbe en ook nog wat moerasspirea er bij kunnen planten. Gekregen van een dierbare vriendin en dat maakt deze planten natuurlijk nog mooier dan ze van zichzelf al zijn. De astilbe laat ik op verschillende plekken terugkomen, zodat er verbinding ontstaat tussen de verschillende planten.

De valeriaan is inmiddels echt omhoog geschoten, het duizendblad is zich lekker aan het vermeerderen en ook de irissen zijn niet meer van die ielige polletjes.

Ook de planten in de vijver lijken het goed te doen. Overal in het water zie ik de krabbenscheer en het pijlkruid duikt langs de waterkant op. Alleen de fijne waterranonkel en de moerasvergeetmenietjes zie ik niet terug en ook de pinksterbloemen zie ik nog niet, maar misschien komt dat nog. Intussen maak ik voorzichtig hier en daar de vijver schoon, knip wat oud blad weg en wied wat onkruid. Ik doe dat heel voorzichtig, want de vijver zit vol diertjes, van schaatsenrijdertjes tot watertorretjes en spinnetjes, maar ook heel veel kikkertjes en salamandertjes. De vijver wordt dus steeds mooier, ondanks het onkruid en stiekem hoop ik er alvast op dat ik volgend jaar voorzichtig wat plantjes kan vermeerderen, zodat ik voor weinig geld de beplanting kan uitbreiden.

Volgende maand plaats ik een foto van de vijver, hopelijk met de irissen in bloei. Komende week: de eerste diertjes op ons land. En intussen ben ik ontzettend druk met de moestuin, dus dat volgt na de diertjes.

Plantjes voor de vijver

Ijsheiligen moet nog komen, maar het is mei en hoewel het volgens zeggen nog steeds kan vriezen ben ik begonnen aan de vijvers. We hebben 2 vijvers waarvan één redelijke groot (ca 40 m2 en een inhoud van minstens 20.000 liter). De vijvers hebben nog geen alg maar nu de warme dagen er aan komen kan dat zomaar veranderen. De vijvers hebben dus snel zuurstofplantjes nodig.

Aangezien ik niets weet van vijvers had ik het Vijverboek van Ada Hofman aangeschaft. Ada geeft precies aan hoeveel zuurstofplantjes er nodig zijn om alg te voorkomen en dat is best veel: elke 1 ,5 kuub moet er een mandje met zuurstofplantjes in de vijver. Daarnaast moeten er ook planten rondom de vijver en moeras- en vijverplanten zijn redelijk duur, dus trek de portemonnee maar! Het lukt daarmee niet om alles in 1 keer af te maken, maar dit is in ieder geval een begin.

Onze vijver is een natuurlijke vijver en heeft als bodem kleigrond. Het is opgebouwd met 5 naar binnen toe lopende terrassen waarvan het eerste terras altijd boven het waterpeil uitkomt en het 5de terras altijd onder water staat. De rest loopt dus onder afhankelijk van het waterpeil. Het valt daarbij reuze mee hoe stevig de terrassen zijn. De vijvers zijn in September van het vorig jaar gegraven maar ik kan er met een gerust hart over heen lopen zonder dat de terrassen instorten.

Het idee was om aan de achterkant van de vijver op de redelijk droge terrassen wat hogere planten neer te zetten zoals Kattenstaart, Valeriaan en Duizendblad. Ik heb hierbij ook wat Syberische irissen. Aan de voorkant van de vijver komen dan wat lagere planten zoals Dotterbloemen en Pinksterbloemen zodat we mooi over de vijver uit kunnen kijken. Het zou natuurlijk fantastisch zijn als de Pinksterbloemen of de Dotterbloemen zich weten te verspreiden over het grasland heen. Op de lagere terrassen komen dan Moerasvergeetmenietjes, Pijlkruid, Watermunt, Moerasgladiool, Waterranonkel en Waterviolier. De Waterranonkel sluit daarbij mooi aan op de Dotterbloemen. In het water komt dan nog een mooie (rode) waterlelie, wat krabbenscheer en de echte zuurstofplanten zoals Sterrenkroos en Glanzend fonteinkruid.

Nu maar afwachten…

De Zomer van 1823

Vandaag, 21 september is dan officieel de zomer van 2023 ten einde gekomen. Een zomer waarin wij heel druk waren om de laatste werkzaamheden van ons huis af te ronden. Dit alles op een prachtig stukje grond in Flevoland dat enkele decennia terug nog Zuiderzee was met alle flora en fauna dat daarbij hoorde.

Precies 200 jaar geleden, in de zomer van 1823, hield Jacob van Lennep een dagboek bij en daarin beschrijft hij onder meer zijn bezoek aan Urk, dat toen nog een eiland in de Zuiderzee was. Dat bezoek aan Urk geeft een aantal mooie indrukken van het natuurgebied dat de Zuiderzee toen nog was…

“Te negen ure kregen wij Urk in ’t gezicht, dat zich bevallig uit de zee opdoet, wegens deszelfs hoogte, kerk, en groenen oever. Daar de haven te droog was, konden wij niet binnenloopen, maar seinden om een boot.

……

Nadat de oude man ons des chirurgyns, des zeilenmakers en andere wooningen getoond had, verliet hij ons, waarop wij het lager en onbebouwd gedeelte van het eiland doorliepen en er vele gewassen vonden welke de zeeduinen opleveren, onder anderen de harde distels die bij Zandvoort groeien. Op een smalle landtong zaten honderden van zeehonden zich in de zon te bakeren. “

Grond rondom huis wordt afgevuld en de vijvers gegraven

Terwijl we druk bezig zijn in het huis om het echt bewoonbaar te maken wordt nu ook eindelijk de grond rondom het huis afgevuld. Hiervoor wordt grond gebruikt van de waterberging. Voor het huis komt een grote ronde poel. Deze poel gaat hopelijk een goede habitat worden voor kikkers en salamanders.

Update van de bouw

Na een lange tijd is het einde van de bouw eindelijk in zicht…

Spits, de spitsmuis

Janne vond een nestje spitsmuisjes. Omdat mamma spitsmuis niet meer terug op het nest kwam, was er geen ontkomen meer aan: er moest in ieder geval 1 muisje gered worden. Dus tja, wat doe je dan als je zelf moeder bent en je kinderen (gesteund door hun vader) letterlijk alles uit de kast halen om je aan te spreken op dat o zo beroemde moederinstinct. Dus het muisje ging mee naar huis, tegen alle waarschuwingen in dat het beestje het waarschijnlijk niet zou redden…

Gelukkig konden we een warmteplaatje lenen en een kartonnen doos hadden we ook nog wel. Spitsmuisjes zijn eigenlijk geen muizen maar zijn, heel bijzonder, familie van de egel en de mol. Dat is goed te zien aan de grote poten en het gegeven dat ze amper ogen hebben. Een volwassen spitsmuis eet dan ook vooral heel veel insecten, dagelijks zijn eigen gewicht. Jongen worden elke 2 uur gezoogd dus dat werd ook onze taak, met een pipetje, overdag èn ’s nachts. Het beestje was echt heel teer en kwetsbaar, hoogstens 4 cm groot en het was lastig om het beestje te laten drinken, maar uiteindelijk lukte dit aardig. De kinderen hadden een voedingsschema opgesteld zodat het beestje steeds op tijd te eten kreeg. 3 dagen lang ging het wonderwel goed, het beestje leek geweldig veerkrachtig, totdat het ineens alsnog doodging.

Werkzaamheden tijdens de winter

Af en toe moet je een goede reden hebben om naar buiten te gaan en dan is zo’n groot stuk land echt super, want er valt altijd wel iets te doen. Dus heb ik eindelijk de dahliaknollen uit de grond gehaald. Ik had dit eigenlijk al eerder moeten doen en de natte klei heeft de knollen zeker geen goed gedaan. Desondanks wil ik proberen om ze opnieuw in potten te planten en volgend jaar opnieuw uit te zetten. Eigenlijk wilde ik ze ook nog vermeerderen door ze uit elkaar te scheuren maar dat lijkt me, gezien onderstaande foto, toch wel erg optimistisch…

De Helleborus had al rijkelijk gebloeid maar heeft nog steeds knoppen dus ben benieuwd of deze nog wat gaat doen in de komende weken..

Verder ben ik druk met de beukenhaag en de fruitbomen. Palen moeten in de grond geslagen worden, met de palenrammer, dus een behoorlijke krachtoefening. Yep, goed voor mij! Dan moet alle gras onder de bomen weg, er moet een laag karton over en vervolgens nog een laag houtsnippers. De komende weken ben ik hier wel mee bezig.